Digitaal procederen: Kei

Digitaal procederen maakt onderdeel uit van het programma KEI (Kwaliteit en Innovatie Rechtspraak). De geplande (of: gewenste) datum van invoer is 1 januari 2016. Dat is natuurlijk al snel. Bij digitaal procederen krijgt een burger of bedrijf op ieder moment en vanaf iedere plek digitaal toegang tot de rechtspraak. Via een digitaal portaal ‘Mijn Zaak’ kan straks een procedure gestart worden, verweer worden gevoerd, stukken worden ingezien en toegevoegd, kan de voortgang van de procedure gevolgd worden en ten slotte de uitspraak ontvangen worden.

 

Wellicht het allergrootste voordeel is de verkorting van de doorlooptijd van procedures. Waar procedures nu al snel meer dan een jaar in beslag nemen, is het streven bij digitaal procederen om dit terug te brengen naar 25 weken. Minder dan een half jaar dus!

 

De praktijk: het beginnen van een digitale procedure

Allereerst is het van belang om te melden dat het onderscheid tussen de termen dagvaardingsprocedure en verzoekschriftprocedure verdwijnen. Een uitleg over deze verschillende procedures vindt u elders op deze website. Als u een vordering hebt volgt u straks een ‘vorderingsprocedure’ en als u een verzoek hebt volgt u een ‘verzoekprocedure’.

 

Stel u hebt een vordering op partij X. In dat geval gaat u naar de website van de rechtspraak en logt u in met uw DigiD of eHerkenning. Vervolgens vult u op een digitaal formulier de informatie in die gevraagd wordt. Dit digitale formulier wordt de ‘procesinleiding’ genoemd. De procesinleiding dient (volgens het nieuwe artikel 30 Rechtsvordering) te bevatten:

 

1. de naam en in geval van een natuurlijke persoon tevens de voornamen, de woonplaats of gekozen woonplaats, of, bij gebreke van een woonplaats in Nederland, het werkelijk verblijf van de eiser of verzoeker,
2. de naam en woonplaats van de verweerder bij de vordering, dan wel de bij de verzoeker bekende namen en woonplaats van belanghebbenden,
3. de dag waarop in de vorderingsprocedure de verweerder ten laatste als verweerder kan verschijnen, welke dag ligt ten minste vier weken en uiterlijk zes maanden na de dag van indiening van de procesinleiding bij de rechter, dan wel in geval van toepassing van artikel 113, ten minste twee weken en uiterlijk zes maanden na de dag van betekening van de procesinleiding bij de verweerder,
4. de vordering of het verzoek en de gronden waarop het berust,
5. de naam en het kantooradres van de gemachtigde of de advocaat, indien die door de eiser of verzoeker wordt aangewezen,
6. de door de verweerder tegen de vordering of de door de belanghebbende tegen het verzoek aangevoerde verweren en de gronden daarvoor,
7. de bewijsmiddelen waarover de eiser of verzoeker kan beschikken tot staving van de betwiste gronden van zijn vordering of verzoek, en de getuigen die hij daartoe kan doen horen, alsmede
8. de aanwijzing van de bevoegde rechter die van de zaak kennisneemt.

Ten slotte wordt de procesinleiding (digitaal) ondertekend.

 

De verweerder bij de procedure betrekken

U ziet bij onderdeel c dat er verwezen wordt naar toepassing van artikel 113. Dit heeft te maken met de manier waarop de verweerder bekend wordt gemaakt met het feit dat er een (digitale) procedure tegen hem aanhangig is gemaakt. Op dit moment is het nog zo dat als u iemand in rechte betrekt, de procedure begonnen wordt met een dagvaarding. Die dagvaarding wordt door een deurwaarder ‘betekend’ aan de gedagvaarde persoon. Op die manier wordt gegarandeerd dat de verweerder daadwerkelijk weet heeft van de procedure. De betekende dagvaarding werd/wordt vervolgens naar de rechtbank gestuurd.

 

Bij digitaal procederen is het uitgangspunt dat de deurwaarder de ‘procesinleiding’ niet meer persoonlijk gaat betekenen. Dat zou immers het wezen van een digitale procedure onderuit halen. Maar ja, er moet natuurlijk nog wel gegarandeerd worden dat de verweerder weet dat er tegen hem geprocedeerd wordt. Zoals wij hierboven namelijk al schreven, wordt de procesinleiding rechtstreeks toegevoegd aan ‘Mijn Zaak’ en dus ziet in eerste instantie alleen de rechtbank dat er een procedure is begonnen.

 

Hier komt het nieuwe artikel 111 Rechtsvordering om de hoek kijken, wat bepaalt dat de griffier de eisende partij een ‘oproepingsbericht’ stuurt na ontvangst van de procesinleiding. De eiser kan het oproepingsbericht  vervolgens binnen twee weken na het indienen van de procesinleiding bezorgen bij de verweerder, bijvoorbeeld per post of per e-mail.

 

Als de verweerder zich meldt bij het gerecht is duidelijk dat de procesinleiding bij haar is bezorgd. In dit geval hoeft een deurwaarder de procesinleiding dus niet te betekenen. Als de verweerder zich niet meldt, dan komt de deurwaarder er alsnog aan te pas. De eisende partij moet er dan voor zorgen dat de deurwaarder alsnog binnen twee weken na de dag waarop verweerder had moeten verschijnen de procesinleiding betekend. Vervolgens heeft de verweerder vier weken (gerekend vanaf de oorspronkelijke verschijningsdag) de tijd om een verweerschrift in te sturen.

 

Het verweerschrift: digitaal of analoog?

Daar waar de verwerende partij nu nog een conclusie van antwoord moet indienen, dient zij straks een ‘verweerschrift’ in. Het uitgangspunt is dat dit verweerschrift digitaal ingediend moet worden. De verweerder moet dus inloggen op het webportaal van de rechtbank (Mijn Zaak), waarop het verweerschrift ge-upload kan worden.

 

Het uitgangspunt van digitaal procederen geldt echter alleen voor rechtspersonen en voor verweerders die worden bijgestaan door juridisch professionals als advocaten. Voor natuurlijke personen en (informele) verenigingen geldt dit dus niet. Zij mogen analoog blijven procederen en het verweerschrift mogen zij dus per post naar de rechtbank sturen. De rechtbank voegt het verweerschrift vervolgens toe aan het digitale webportaal (Mijn Zaak), zodat de eisende partij het aldaar kan inzien. Natuurlijke personen en verenigingen mogen zelfs, zoals dat nu ook mogelijk is, mondeling verweer voeren bij de rechter. In dat geval wordt het verweer door de rechter en griffier samengevat en op papier gezet, waarna die samenvatting wordt toegevoegd aan Mijn Zaak.

 

De inhoud van het verweerschrift

De inhoud van het verweerschrift zal niet wezenlijk verschillen van de inhoud van een conclusie van antwoord. Indien de vordering van de eiser wordt betwist, zal dat beargumenteerd moeten worden aangevoerd in het verweerschrift. Over de inhoud van het verweerschrift bepaalt de wet overigens wel expliciet dat de bewijsmiddelen die het verweer staven meegestuurd moeten worden, alsmede dat namen van eventuele getuigen genoemd moeten worden.

 

De kern van digitaal procederen: de zitting

Hoe paradoxaal het wellicht ook moge overkomen, de kern van digitaal procederen wordt de mondelinge behandeling. En die komt snel ook! Bij een dagvaardingsprocedure is het nu ongeveer zo dat de dagvaarding wordt betekend, waarna ongeveer twee tot drie maanden laten de conclusie van antwoord ingediend moet worden. Als de rechter daarna besluit tot een mondelinge behandeling (dat is geen uitgangspunt, er kan ook gekozen worden voor een nadere schriftelijke ronde, de conclusie van repliek en dupliek), dan leert de praktijk dat die mondelinge behandeling zomaar weer een maand of drie op zich kan laten wachten. Al met al is er dan dus al een half jaar verstreken, voordat partijen bij de rechter komen.

 

Termijnen

Bij digitaal procederen wordt dit anders. Voor zowel partijen als de rechter wordt met digitaal procederen de  termijnen aangescherpt. Betreft een civiele zaak een vordering, dan heeft de verweerder zoals gesteld een termijn van ten minste twee weken om te verschijnen in de procedure, nadat de oproeping bij hem is bezorgd of betekend. De verweerder heeft vervolgens vier weken in kantonzaken en zes weken in andere zaken (met uitzondering van kort gedingen) om een verweerschrift in te dienen, te rekenen vanaf het moment waarop zij in de procedure is verschenen. De rechtbanken streven ernaar om de mondelinge behandeling in beginsel te organiseren binnen negen weken na het verschijnen van verweerder in een vorderingsprocedure en vijftien weken na het indienen van de procesinleiding in een verzoekprocedure. In kantonzaken wordt een nog kortere termijn nagestreefd. Als een partij nog stukken in het geding wil brengen dan mag dat tot uiterlijk tien dagen voorafgaand aan de zitting.

 

Aldus staat men niet meer pas na een half jaar bij de rechter, maar al na een kleine drie maanden. Een keer zo snel dus. Vervolgens is het uitgangspunt dat de rechter uitspraak doet binnen zes weken na de mondelinge behandeling.

 

Complexe procedures

Het hierboven gestelde zal in de praktijk met name van toepassing zijn bij relatief eenvoudige procedures. Maar wat nu als het gaat om zeer complexe en/of omvangrijke kwesties? Nu is het nog zo dat er geprocedeerd moet worden volgens de regels van de wet, meer specifiek de regels die zijn opgenomen in het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Dagvaarding, conclusie van antwoord, conclusies van repliek en dupliek en diverse aktes behoren tot de mogelijkheden. Bij digitaal procederen verschuift de regiefunctie over de procedure van het wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering naar de rechter (en partijen). De rechter krijgt meer zelfstandige verantwoordelijkheden ten aanzien van de regie van de procedure. Overigens zal dit veelal in overleg met partijen gebeuren. Ook bij complexe en/of omvangrijke procedures moet het basisstramien zoals hierboven omschreven gevolgd worden. Aldus een procesinleiding en een verweerschrift.

 

Vervolgens zal ook hier binnen de voorgeschreven termijnen een mondelinge behandeling volgen, maar in tegenstelling tot bij eenvoudigere procedures zal de inhoud van die mondelinge behandeling niet zijn een inhoudelijk debat over de zaak, maar meer een bijeenkomst om afspraken te maken over de wijze waarop geprocedeerd zal gaan worden. Na de mondelinge behandeling zal dan ook geen vonnis volgen, maar de proceshandeling die de rechter met partijen heeft afgesproken. Dit kan bijvoorbeeld een nadere schriftelijke ronde zijn, maar ook een getuigenverhoor, een zitting ter plaatse of een deskundigenbericht. De rechter stelt tevens de termijnen vast, waarbij wel overeind blijft dat er zo snel als mogelijk geprocedeerd moet gaan worden.

 

Conclusie

Procederen wordt aldus een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Alle belangrijke beginselen van rechtspraak zoals hoor en wederhoor blijven echter bestaan. Tevens zal rechtspraak toegankelijker, want overzichtelijker, worden. Hierdoor zouden ook de kosten van een procedure beperkt kunnen worden.

Zelf procederen (met een beetje hulp)

Als eisende partij of als verwerende partij zal het eenvoudiger zijn om zelf te procederen. Vele kosten, met name de advocaatkosten, kunnen dan bespaard worden. U kunt zelf thuis vanachter uw computer alle processtukken zien en indienen en alles is heel overzichtelijk. Daarbij opgeteld dat u natuurlijk zelf het meeste weet van de inhoud van uw zaak, maakt dat zelf procederen zeer wel mogelijk wordt. Een beetje hulp kan natuurlijk geen kwaad. Digitaalprocederen.nl helpt u vanaf het moment van invoering dan ook graag! En dan voor een vaste lage prijs, zodat u niet voor verrassingen komt te staan. Onze service gaat van start zodra digitaal procederen zal zijn ingevoerd. Vanaf dat moment bieden wij ondersteuning op de volgende manieren:

 

Verweerder

Als u verweerder bent, stuurt u ons via ons portaal de procesinleiding toe. Tevens stelt u zelf uw verweerschrift op, waarna u dat ook aan ons toestuurt. Wij zorgen er vervolgens voor dat uw verweerschrift voldoet aan alle eisen die daaraan gesteld worden. Tevens vertalen wij uw feitelijke verweren naar juridische verweren, waarna wij na een eindcontrole een perfect verweerschrift aan u retourneren. Voor deze service rekenen wij een vast laag bedrag per verweerschrift.

 

Eiser

Als u een vordering of andersoortige eis hebt, stellen wij voor u de procesinleiding op. U doet ons via ons portaal de gegevens van uw vordering of eis toekomen (bijvoorbeeld een geldvordering  van een debiteur van uw bedrijf of een vordering tot verwijdering van de boom van uw buren die te dicht bij de erfgrens staat). Hiervoor kunt u gebruik maken van ons standaardformulier dat eigenlijk voor zichzelf spreekt. Tevens uploadt u via het portaal de bewijsstukken en overige stukken. Vervolgens stellen wij voor u de procesinleiding op en retourneren die aan u zodat u die zelf digitaal kunt indienen. Natuurlijk met een handleiding erbij. Voor deze service rekenen wij een vast laag per procesinleiding.

 

Helpdesk

Natuurlijk kunt u er ook voor kiezen om zelf aan de slag te gaan. Maar dan kan het natuurlijk voorkomen dat u ergens onderweg een barrière tegenkomt. Een vraag waar u antwoord op moet hebben. Bijvoorbeeld welk wetsartikel van toepassing is of de vraag welke jurisprudentie er bij een bepaald onderwerp is verschenen. Ook kunt u natuurlijk praktische (proces gerelateerde) vragen hebben. Voor dit soort zaken zal onze helpdesk in het leven worden geroepen. U stelt een vraag via onze helpdesk en binnen 24 uur ontvangt u van ons een inlogcode. Met die inlogcode kunt u inloggen op een afgeschermd gedeelte van onze website, waar u het antwoord op uw vraag kunt vinden. Per vraag rekenen wij een bescheiden bedrag, tenzij beantwoording van de vraag te omvangrijk is. In dat geval nemen wij contact met u teneinde met u een redelijk tarief overeen te komen.

 

Tot het moment van invoering

Ook nu al kunnen wij u bijstaan. Weliswaar nog niet helemaal volgens onze (digitale) idealen, maar wel deels. U leest gewoon op deze website hoe u zelf kunt procederen. Ook kunt u onze handleiding procederen raadplegen. En als u er niet helemaal uitkomt, neemt u gewoon contact met ons op en wij helpen u een handje! En voor het echt ingewikkelde werk verwijzen wij u graag verder naar de juiste man of vrouw voor uw zaak!

 

Vragen

Voor al uw vragen over deze website, ons concept of over digitaal procederen, neemt u gewoon vrijblijvend contact met ons op! Of ga terug naar onze homepage voor een optimale navigatie.