Als partijen een overeenkomst met elkaar hebben, dan zijn er in die overeenkomst prestaties opgenomen. Bijvoorbeeld: de verkoper moet leveren (prestatie) en de koper moet betalen (prestatie). Als een van de partijen niet presteert, dan is er sprake van wanprestatie. Wanprestatie wordt ook wel toerekenbaar tekortschieten genoemd. Maar wat is nu het gevolg van wanprestatie?
Gevolg wanprestatie
Als een partij wanprestatie pleegt, dan kan de andere partij actie ondernemen. Het ligt er aan welke soort wanprestatie er wordt gepleegd, maar in de meeste gevallen kan de andere partij vorderen dat er alsnog wordt gepresteerd. Soms wil de andere partij dat niet meer en dan kan er verlangd worden dat de overeenkomst ontbonden wordt. Tenslotte kan er nog schadevergoeding gevorderd worden. Dit kan zowel naast het vorderen van nakoming als naast het vorderen van ontbinding.
Nakoming
Een vordering tot nakoming komt heel veel voor. In feite zijn alle incassovorderingen vorderingen tot nakoming. Immers, degene die niet betaalt komt zijn prestatie niet na en pleegt dus wanprestatie. Met een vordering tot nakoming wordt dan alsnog betaling afgedwongen. Andersom kan natuurlijk ook, bijvoorbeeld als er sprake is van een gebrekkige levering. De klant kan dan alsnog volledige levering eisen. Dit is ook een vordering tot nakoming.
Ontbinding
Als er sprake is van wanprestatie, kan de andere partij er ook voor kiezen om te ontbinden. We zien dit bijvoorbeeld bij huurovereenkomsten. Als een huurder de huur niet betaalt (wanprestatie), kan de verhuurder er voor kiezen om de huurovereenkomst te ontbinden. Ook bij koopovereenkomsten is dit mogelijk. De consument die een wasmachine geleverd heeft gekregen die niet goed functioneert, zelfs niet na talloze reparaties. Eerst heeft die consument dan dus nakoming gevorderd (een goed werkende wasmachine), maar op zeker moment is het vertrouwen weg en dus wil de consument van de overeenkomst af. De consument kan de overeenkomst dan ontbinden.
Schadevergoeding
Naast nakoming en ontbinding kan er ook schadevergoeding gevorderd worden. Bijvoorbeeld bij incassovorderingen geldt dat degene die de betaling vordert daarvoor kosten moet maken door het inschakelen van een deskundige (zoals digitaalprocederen.nl). Die kosten zijn schade, want als de andere partij geen wanprestatie had gepleegd, dan had hij die kosten niet hoeven te maken. Ook bij vorderingen tot ontbinding kan schadevergoeding gevraagd worden. In het voorbeeld van de wasmachine heeft de consument immers zijn was niet kunnen doen, waardoor hij moest uitwijken naar een wasserette. De kosten die hij daarvoor heeft moeten maken kunnen verhaald worden op de verkoper.
Niet alle kosten die er gemaakt worden zijn echter schade. Een ezelsbruggetje is als volgt: schade zijn alle kosten die gemaakt worden doordat er wanprestatie is gepleegd. Waren de kosten ook gemaakt als de wanprestatie niet was gepleegd, dan is het geen schade. Tevens geldt dat de hoogte van de schade redelijk moet zijn. Als bijvoorbeeld een gehuurde auto defect is en de huurder moet daardoor een andere auto huren, dan kan hij niet ineens een Mercedes huren als de defecte huurauto een Dacia was. Alle meerkosten zijn in dit voorbeeld geen schade.
Zelf procederen
Als u zelf gaat procederen, denkt u er dan aan om naast de gewenste actie (nakoming/ontbinding) ook schadevergoeding te vorderen. Die schade dient echter wel bewezen te worden, bijvoorbeeld door middel van facturen. Die facturen moeten ook aan de rechter gestuurd worden, door deze bij de dagvaarding te voegen. Het is niet verstandig om schade te vorderen waarvan op voorhand al duidelijk is dat deze niet toegewezen gaat worden. De partij die in een procedure grotendeels in het gelijk wordt gesteld, heeft namelijk recht op vergoeding van de proceskosten. Als er nu veel schadevorderingen afgewezen worden, dan bestaat de kans dat de rechter oordeelt dat de partij niet meer grotendeels in het gelijk is gesteld, waardoor de proceskosten niet meer vergoed worden.
Mocht u zelf willen procederen, dan kunt u dit natuurlijk helemaal zelf doen. U kunt er (vanaf het moment van invoering van digitaal procederen eind 2018) ook voor kiezen om zelf te procederen met een beetje hulp van digitaalprocederen.nl. Lees er alles over op onze dienstenpagina. En voor vragen neemt u gerust contact met ons op.